Greenkeepers maken van golfbaan De Dommel een natuurlijk geheel

ARTIKEL MARKT & ACTUEEL

Wijnand Meijboom, woensdag 11 december 2024

435 sec

Op golfbaan De Dommel wordt druk gewerkt om het oude en nieuwe gedeelte dezelfde uitstraling te geven. De derde en laatste fase van deze renovatie start begin volgend jaar en gaat dan door tot 2028, het jaar dat de baan en club honderd jaar bestaan. De redactie ging op bezoek bij de greenkeepers die deze aanpassingen uitvoeren en begeleiden.


Tegenover het begin van het zandpad dat leidt naar de schitterend gelegen greenkeepersloods ligt hole zestien. Deze hole is dit jaar onder handen genomen en heeft onder andere dankzij de aanleg van meer heide een heel natuurlijke uitstraling gekregen. Het lijkt alsof het nooit anders geweest is. 'Dit vind ik de mooiste hole. Elke ochtend word ik heel blij als ik dit zie', zegt hoofdgreenkeeper Koert Donkers. Sinds drie jaar geeft hij hier leiding aan het greenkeepersteam.

Loopbaan

Donkers is een bekende verschijning in de greenkeeperswereld. Na zijn diensttijd belandde hij op de golfbaan na een tip van zijn vader, die gezien had dat er een vacature was op Prise d'Eau. 'Ik was meteen enthousiast over het vak', zegt hij, terugblikkend. Na het tekenen van een terugkeergarantie vertrok hij al snel naar Schotland voor een stage. Na een jaar te hebben doorgebracht op deze goede leerschool keerde hij terug naar Brabant. Hij werkte vervolgens als hoofdgreenkeeper op Almkreek en Princenbosch. In 2014 werd hij verkozen tot greenkeeper van het jaar. Naast zijn baan als hoofdgreenkeeper was hij meerdere jaren actief in golfgerelateerde organisaties, onder andere als voorzitter van de Nederlandse Greenkeepers Associatie (NGA); op dit moment is hij bestuurslid van de Europese greenkeepersassociatie FEGGA. Ook was hij, voordat hij op De Dommel belandde, vier jaar verbonden aan de NGF en hield hij zich bezig met duurzaam beheer en onderhoud. Toen hij benaderd werd voor zijn huidige functie, hoefde hij niet lang na te denken. 'Vooral de renovatieplannen en de prachtige werkplek spraken mij enorm aan.'

Voormalig hoofdgreenkeeper Harrie van Oirschot en de huidige hoofdgreenkeeper Koert Donkers

'Ik kijk terug op een mooie tijd met een goede werkgever. Het mooiste van dit werk vind ik dat je leeft met de seizoenen'

De functie van hoofdgreenkeeper kwam vrij doordat de vorige hoofdgreenkeeper, Harrie van Oirschot, minder wilde gaan werken. Hij bleef deel uitmaken van het team. In december gaat hij officieel met pensioen; hij is dan maar liefst 46 jaar actief geweest op deze golfbaan. 'Ik vind het fijn dat ik langzaam kon afbouwen. Straks kan ik me volledig storten op de verbouwing van mijn huis', zegt hij. Via zijn vader belandde de jonge Harrie aanvankelijk in de bouw. Een vriend van zijn vader, die caddie was, attendeerde hem op een greenkeepersvacature bij De Dommel. Helaas werd iemand anders aangenomen. 'Ik zou weliswaar tien gulden per week minder gaan verdienen, maar mijn moeder had gehoord dat dit beroep en golfbanen een grote toekomst hadden', herinnert hij zich. Toen degene die aangenomen was niet goed beviel, kon Van Oirschot alsnog starten op de golfbaan. Zijn carrière als greenkeeper kende een bijzondere start. 'Na drie weken ging mijn enige collega al op vakantie en toen stond ik er alleen voor. Maar hij had mij goed ingewerkt en geadviseerd om niet op een uurtje extra werk te letten.' Van Oirschot volgde dit advies op. Na terugkeer van zijn collega moest hij direct voor de baancommissie verschijnen. Op deze traditionele verenigingsbaan is de baancommissie immers de leidinggevende van de greenkeepers. Hij werd niet ontslagen, maar kreeg tien gulden loonsverhoging - een blijk van waardering voor zijn goede werk. Hij groeide door naar de functie van hoofdgreenkeeper toen zijn voorganger eind vorige eeuw vanwege hartproblemen een stap terug moest doen. Hij heeft de baan zien groeien van negen naar twaalf holes en uiteindelijk naar achttien holes. Onder zijn bewind werden ook veel bomen geplant, die nu deels weer moeten wijken voor meer licht en lucht op de baan. 'Ik kijk terug op een mooie tijd met een goede werkgever. Het mooiste vind ik dat je dankzij dit werk leeft met de seizoenen.'

Tussenjaar

Mensen die zo lang op dezelfde golfbaan werken als Van Oirschot heeft gedaan, kom je zelden tegen. Zijn jongere collega Wouter de Haan (20) gaat dat sowieso niet doen. Als zestienjarige begon hij al op De Dommel als vakantiekracht dankzij een tip van een vriend. Nu hij een tussenjaar heeft, werkt hij er nog steeds, maar maakt hij meer uren en voert hij meer taken uit. 'Ik vind het hartstikke leuk, maar ga het zeker niet de rest van mijn leven doen', zegt hij vol overtuiging. Hij blijft in elk geval tot september volgend jaar; dan begint hij aan een studie fysiotherapie.

Dassen

De vijf jaar oudere Sander van Dal stapte na zijn opleiding Ecologie en wildlife de greenkeeperswereld in dankzij zijn moeder, die een advertentie zag in de plaatselijke krant en hem overhaalde om te reageren. Van Dal zelf was namelijk niet direct enthousiast. 'Ik zag een foto op de website met allemaal oude mensen en dacht: dat is vast keisaai', zegt hij lachend. Met oud-hoofdgreenkeeper Van Oirschot sprak hij vervolgens af om een paar weken op proef te beginnen. Het vak beviel hem goed en hij bleef. Inmiddels heeft hij de greenkeepersopleiding bij IPC afgerond. 'Ik hou vooral van bunkers harken, maar geniet ook erg van al het leven in het bos. Zo vond ik het erg leuk om te ontdekken dat hier dassen leven, maar ze veroorzaken natuurlijk ook schade; dat is weer een minpuntje.'

Kwaliteit

Een vriendin die op de golfbaan werkte, overtuigde Maik van Doorn (25) om over te stappen van het hoveniersvak naar een baan als greenkeeper. 'Na mijn beroepsopleiding werd ik hovenier. Het was veel aannemerswerk en kwaliteit stond niet op de eerste plaats. Toen ik hier solliciteerde, hoorde ik van Harrie dat kwaliteit op golfbanen wel belangrijk is.' Hij doet zijn werk dan ook zeer zorgvuldig, ook al duurt het daardoor soms iets langer. 'Ik doe liever de helft heel goed dan dat ik alles in één keer afraffel.' De kwaliteit ziet hij vooral terug in het door hem strak gemaaide gras. 'Daar geniet ik van', zegt hij.

Teruggekomen

Genieten van zijn werk doet ook de 65-jarige Wim Verstijnen nog steeds, na 27 jaar te hebben gewerkt als greenkeeper. 'Ik hou vooral van de variatie', zegt hij. Hij begon zijn werkzame leven in een boomkwekerij, maar moest een andere baan zoeken toen het economisch minder ging. Via een kennis van de toenmalige hoofdgreenkeeper belandde hij op De Dommel, maar ook daar werd hij boventallig. Hij werd wel bijgestaan in zijn zoektocht naar een nieuwe baan en vond die als tuinman bij bejaardentehuizen. 'Ik heb altijd contact gehouden met Harrie. Toen er na veertien jaar weer een vacature was, ben ik teruggekomen.' Er was natuurlijk veel veranderd, maar Verstijnen pakte de draad weer op en behoort nu tot de oudgedienden van het team.

'Het groen begon toch weer te kriebelen'

Dit laatste geldt nog niet voor de 44-jarige Jeroen van Beekveld, hoewel hij inmiddels ook ruim vijf jaar op deze golfbaan werkt. Hij is opgeleid tot hovenier en startte bij een oom die een tuincentrum annex hoveniersbedrijf had. Uiteindelijk werd hij zelfstandig hovenier en runde twaalf jaar zijn eigen bedrijf. 'Mijn bedrijf groeide enorm; op een gegeven moment had ik acht man in dienst.' Het drukke bestaan als zelfstandige matchte niet goed met zijn jonge gezin waarvoor hij graag meer tijd wilde hebben. Hij verkocht zijn bedrijf en werkte vierenhalf jaar als vrachtwagenchauffeur. 'Maar het groen begon toch weer te kriebelen. Een oud-werknemer van mij werkte als greenkeeper en wees mij op een vacature. Zo ben ik hier terechtgekomen.' Hij heeft de afgelopen jaren veel geleerd over gras en is nu assistent-hoofdgreenkeeper.

Slachterij

Ad Schellekens telt 64 lentes en werkt al twee decennia op de golfbaan. Hij combineert dit werk met zijn kalverbedrijf thuis. Zo heeft hij het altijd gedaan. 'In de middaguren had ik niet veel te doen; ik had dus ruimte om er ander werk bij te doen. Ik heb 19 jaar parttime op een slachterij gewerkt. Daarna ben ik overgestapt naar het hovenierswerk.' In 2004 begon hij als seizoenkracht op De Dommel en na twee jaar werkte hij er het hele jaar. Binnen het team is Schellekens degene die de machines onderhoudt, de kooimaaiers afstelt en de messen slijpt. Dit doet hij naast het reguliere greenkeeperswerk. 'Die variatie vind ik leuk. Ik ben sowieso geen type om op een stoel te zitten.'

'Ik ben hier helemaal op mijn plaats en hou het wel uit tot mijn pensioen. We hebben een mooi team en de werkomgeving is prachtig'

De 48-jarige Ramon Bakker is ook een aanpakker. Hij had al een gevarieerde loopbaan achter de rug toen hij negen jaar geleden koos voor het vak van greenkeeper. Zo hield hij zich bezig met de sanering van ondergrondse olietanks, werkte hij in de plantenkwekerij, als arrestantenbewaker bij de politie, als toezichthouder milieu bij de gemeente Zaltbommel en als ongediertebestrijder. 'In die laatste functie kwam ik ook op een golfbaan in Eindhoven. Toen was ik al gecharmeerd van het werk dat de greenkeepers daar deden. Mijn contract als ongediertebestrijder werd niet verlengd en via Indeed ontdekte ik de vacature bij De Dommel.' Een paar gesprekken later werd hij aangenomen. 'Ik ben hier helemaal op mijn plaats en kan het hier wel tot mijn pensioen uithouden. We hebben een mooi team en de werkomgeving is prachtig.' Hij begon als fulltimer, maar hartproblemen gooiden tijdelijk roet in het eten. Hij is hersteld en werkt nu halve dagen. Hij woont op fietsafstand van zijn werk. In de wintermaanden onderhoudt hij ook het baanmeubilair en doet hij veel schilderwerk. Dat baanmeubilair wordt trouwens gemaakt van hout dat in het eigen bos van de golfbaan gekapt is. Lekker circulair, dus.

Landgoed

Golfbaan De Dommel is aangelegd op een gedeelte van het landgoed Zegenwerp, gelegen ten zuiden van Sint-Michielsgestel, in het dal van de rivier de Dommel. De historische eikenlaan en beukenlaan zijn nog steeds herkenbaar aanwezig. Het golfterrein is ook opengesteld voor wandelaars en fietsers. 'In het begin schrok ik me rot als ik opeens een mountainbiker voorbij zag komen. Nu ben ik er natuurlijk aan gewend en vind ik de openbaarheid van het terrein hartstikke leuk', zegt Donkers tijdens een rondje over het terrein.

Harry S. Colt

In het najaar is ook dit greenkeepersteam na het groot onderhoud vooral bezig met blad blazen, drainage, snoei- en zaagwerkzaamheden. Naast het reguliere greenkeeperswerk is dit team de laatste jaren vooral druk met de al eerder genoemde renovatie van de baan. Het plan hiervoor is in goed overleg met golfbaanarchitect Michiel van der Vaart opgesteld. De essentie is dat de oude holes aan de zuidzijde van de Esscheweg en de nieuwe aan de noordzijde van deze weg weer zoveel mogelijk de look-and-feel krijgen die de bekende Engelse golfbaanarchitect Harry S. Colt ooit voor ogen had toen hij de eerste holes op De Dommel ontwierp. De eerste twee fasen van het renovatieplan van Van der Vaart zijn inmiddels achter de rug. 'Zo zijn alle bunkers en verschillende greens aangepakt, is er fors meer heide aangeplant en zijn er meer hoogteverschillen gecreëerd', zo vat Donkers de werkzaamheden samen. In derde fase worden de holes 8, 9, 10, 14, 17 en 18 aangepakt en zullen ook deze delen van de golfbaan een meer natuurlijke uitstraling krijgen.

Schoolvoorbeeld

De renovatie krijgt veel bijval, niet alleen van de verenigingsleden, maar ook van wandelaars en natuurorganisaties. Waren deze laatste aanvankelijk nog sceptisch over de uitbreiding van de golfbaan in het natuurgebied, nu komen ze foto's maken van het resultaat en zien ze De Dommel als een schoolvoorbeeld van hoe golfbanen en bevordering van de biodiversiteit hand in hand kunnen gaan, vertelt Donkers met trots. Ook het waterschap snapt dankzij overleg steeds beter hoe de greenkeepers op De Dommel te werk gaan en dat ze niet zomaar een beetje sproeien. De golfbaan ligt namelijk in een kwetsbaar gebied en is voor beregening afhankelijk van het grondwater. Bij extreme droogte hangt er altijd een sproeiverbod in de lucht.

Zo duurzaam mogelijk

Het natte voorjaar van dit jaar heeft de grondwaterstand goed gedaan. Donkers: 'Wij kunnen dit ook zien aan onze data. Nog nooit zijn de cijfers het hele seizoen zo hoog geweest.' Van Oirschot bevestigt dit. Hij heeft dit jaar water zien staan op delen van de baan waar hij het de afgelopen 46 jaar nog nooit gezien heeft. Dit vele vocht was natuurlijk ook een probleem bij het bestrijden van schimmelziektes. 'Wij streven ernaar om dit zo duurzaam mogelijk te doen, maar dat is dit jaar helaas minder goed gelukt', verklaart Donkers. Dit duurzame streven bij het onderhoud is verwoord in het baanbeheerplan. De hoofdgreenkeeper overlegt maandelijks met de baancommissie en wekelijks met de baancommissaris over het onderhoud dat zijn team uitvoert. Zo wordt de golfbaan steeds meer geïntegreerd in de natuurlijke omgeving - een transformatie die leidt tot veel vrolijke gezichten binnen en buiten de vereniging. Dit beleid wordt onderstreept door de ingehuurde grazende schaapskudde, die zorgde voor nog meer blije gezichten bij de leden en voor veel mooie foto's. 'Het is tekenend voor de goede sfeer bij deze vereniging. Wij worden door de leden dan ook echt gezien als hún greenkeepers', stellen de oud-hoofdgreenkeeper en zijn opvolger tevreden vast.

Golfclub Prise d'Eau NGA Nederlandse Greenkeep... NGF IPC Groene Ruimte

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

Tip de redactie